CHRZĄCZEWSKA Jadwiga - Gwiazda spadająca powieść fantazyjna dla młodzieży 1896 [I wydanie]

CHRZĄCZEWSKA Jadwiga - Gwiazda spadająca powieść fantazyjna dla młodzieży 1896 [I wydanie]

Gwiazda spadająca powieść fantazyjna dla młodzieży

Jadwiga Chrząszczewska

z licznymi ilustracjami w tekście

Jadwiga Chrząszczewska-Trzeciakowa (1853-1935) – polska pedagog, pisarka dla dzieci i młodzieży. Jako literatka Chrząszczewska tworzyła utwory prozatorskie, a w skład jej spuścizny wchodzą zarówno krótkie (opowiadania, nowele, bajki narracyjne), jak i dłuższe formy (powieści), zawsze jednak były one kierowane do młodych czytelników.  W obrębie literatury kierowanej do młodzieży znajdziemy dwojakiego rodzaju tematykę i sposób prezentacji. Pierwszą grupę stanowią utwory realistyczne, nawiązujące do idei pozytywistycznych. Zdecydowaną większość spuścizny literackiej pisarki tworzą jednak opowiadania fantastyczne. Do tych należy również wydana w 1896 "Gwiazda spadająca". Szesnastoletnia Hania opuszcza dom wiedziona ciekawością i chęcią przygody. Mentorem Hani zostaje Pustelnik mieszkający w środku lasu. Z długą,
białą broda, w spiczastej czapce, otoczony księgami i magicznymi sprzętami – stanowi typowe dla baśni, legend i literatury fantastycznej wyobrażenie czarodzieja. Dziewczynę spotyka zaszczyt odwiedzin magicznej altany, przez której
powoje można obserwować światełka dusz wszystkich ludzi mieszkających na ziemi. Jej własna dusza jest jeszcze „drobną, ale czystą gwiazdeczką, wolnym lotem wznoszącą się coraz wyżej” Czarodziej musi jednak przeczuwać w dziewczynie jakieś negatywne cechy, widzieć zapowiedź przyszłego upadku, ponieważ upomina ją: „Strzeż się, byś za tę chwalbę ludzką zbyt drogo płacić nie musiała”. Tym, co zgubi bohaterkę i pchnie ją na drogę występku, jest żądza pochwał. Całe opowiadanie ma być „zbeletryzowaną przestrogą”, kierowaną do młodych dziewcząt skrycie pragnących komplementów i sławy. Na przykładzie historii Hani, którą doprowadziło to ostatecznie do zguby, Chrząszczewska poucza swoje czytelniczki, żeby wyrzekły się próżności. Zarzucano niekiedy autorce nadmierny dydaktyzm, który obniża wartość artystyczną jej twórczości. Warto jednak pamiętać, że pisarka zaangażowana była przede wszystkim w edukację najmłodszych, a bajki i opowiadania miały służyć właśnie wychowywaniu: stanowić pomoc dydaktyczną, lekturę szkolną, preludium do pogadanki na temat wartości czy dylematów i wyborów moralnych, stojących przed młodymi ludźmi. (za Aleksandra Ewelina Mikinka, "Jadwiga Chrząszczewska (1853–1935) Wybrane wątki życia i twórczości")

Rok wydania: Warszawa 1896, Nakładem Księgarni A. Rżążewskiej

s. 60 (brak paginacji)

Format: 22 x 15,5 cm

Oprawa: kartonowa z wykorzystaniem oprawy broszurowej wydawniczej

Stan:  kompletna, bez podpisów i podkreśleń w tekście, rdzawe przebarwienia [foxing - bez szkody dla tekstu], [PROWENIENCJA: na stronie tytułowej pieczątka "Księgarnia Kresowa Lwów ul. Gródecka 66"; na stronie przedtytułowej dedykacja z datą 28.02.1929], drobna sygnatura numeryczna w górnym rogu 5 pierwszych stron [ołówek], ubytek grzbietu - okładka i karty z luzami, okładka z wytarciami i przebarwieniami/przybrudzeniami