HOSIO Stanislao [HOZJUSZ Stanisław] - Confessio catholicae fidei Christiana 1561

HOSIO Stanislao [HOZJUSZ Stanisław] - Confessio catholicae fidei Christiana 1561

Confessio catholicae fidei Christiana vel potivs Explicatio qvaedam confessionis in synodo Petricoviensi a patribus prouinciarum Gnesnensis et Leopoliensis in regno Poloniae factae Anno Domini M.D.LI. authore Stanislao Hosio, cvm haec scripsisset episcopo, nunc autem S.R.E. cardinale Warmiensi opus imprimis pium et eruditum.

Chrześcijańskie wyznanie wiary katolickiej. Wyjaśnienie wyznania złożonego przez Ojców zebranych na synodzie prowincjonalnym, który odbył się w Piotrkowie Roku Pańskiego tysięcznego pięćsetnego pięćdziesiątego pierwszego w miesiącu maju.

Stanisław Hozjusz (1504–1579) – humanista, prawnik i teolog, biskup warmiński i kardynał, legat papieski na Soborze Trydenckim, czołowy przedstawiciel kontrreformacji w Polsce i Europie XVI wieku. Swoje poglądy teologiczne i obronę wiary przeciwko Reformatorom zawarł w szeregu pism, jednak największe oddziaływanie i sławę przyniosło mu dzieło Confessio catholicae fidei Christiana (Chrześcijańskie wyznanie wiary katolickiej)

Dzieło powstało ono jako rozszerzenie wyznania wiary, ułożonego na prośbę obradującego w czerwcu 1551 synodu piotrkowskiego, który zwrócił się do Hozjusza z prośbą o napisanie krótkiego zestawienia najważniejszych artykułów wiary katolickiej. Kiedy odczytał zebranym swój tekst, wszystkim tak przypadł on do gustu, że poprosili autora, aby go niezwłocznie opublikował. Po powrocie do Lidzbarka zabrał się więc gorliwie do pracy. Tekst znacznie rozbudował, co spowodowało przedłużenie się realizacji publikacji. Z zadania jednak wywiązałsię znakomicie, dając w kilka lat po synodzie do dyspozycji Kościoła właśnie Confessio catholicae fidei Christiana, jak o tym świadczy podtytuł dzieła: Wyjaśnienie wyznania złożonego przez Ojców zebranych na synodzie prowincjonalnym, który odbył się w Piotrkowie Roku Pańskiego tysięcznego pięćsetnego pięćdziesiątego pierwszego w miesiącu maju. Było to najobszerniejsze dzieło Hozjusza, wydane drukiem częściowo w Krakowie w 1553 r., a po raz pierwszy w całości w Moguncji w roku 1557, które zjednało mu sławę w całym chrześcijańskim świecie. Za życia autora doczekało się trzydziestu różnych wydań. Zostało przetłumaczone na język niemiecki po raz pierwszy w roku 1560, a na francuski w 1566. Confessio catholicae fidei dawało rzetelny, systematyczny wykład dogmatyki katolickiej, jasno precyzując po raz pierwszy stosunek dogmatyczny Kościoła do różnowierstwa. (Wysocki M., Recepcja Ojców Kościoła w "Confessio catholicae fidei christiana" Stanisława Hozjusza)

Prezentowany egzemplarz to rzadkie wydanie wiedeńskie, charakteryzujące się drzeworytowym portretem króla Polski Zygmunta Augusta na odwrocie drugiej karty. Władcę otacza bordiura z Orłem monarchy, herbami W.K.Litewskiego, rodziny Sforzów i podpisanymi herbami województw. Pod wizerunkiem znajduje się 12 pochwalnych wersetów łac., Na kolejnej stronie odezwa łacińska do króla od ówczesnego Prymasa Mikołaja Dzierzgowskiego. Kolejną cechą wyróżniającą wydanie jest herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów z Orłem Zygmuntowskim i Pogonią umieszczony na  początku (str. 8) i końcu dzieła. 

Rok wydania: Viennae Avstriae 1561, excudebat Michaël Zimmerman

s. [20], 356 [i.e. 355], [76]

Format: 31,5 x 20,5 cm

Oprawa:  biała skóra na desce, ślepo tłoczona, plakietowa, ornamentyka geometryczno-floralna, grzbiet 4 -polowy z kaligrafowaną tytulaturą na szyldziku, zwięzy wypukłe

Stan:  kompletna i spójna, miejscami drobne rdzawe przebarwienia [foxing - bez szkody dla tekstu], miejscami drobne ślady działalności kornika [bez szkody dla tekstu], na 7 k. niewielkie suche ślady dawnego zalania [przebarwienie papieru - bez szkody dla tekstu], drobne sygnatury numeryczne na pierwszej k. [ołówek], karta drzeworytowa z drobnym ubytkiem - zbyt mocno przycięta, [Proweniencja: na wyklejce podpis z epoki z "Michael Primer 1598" oraz notatka z epoki w języku łacińskim, na stronie tytułowej podpis z epoki], oprawa z wytarciami i przybrudzeniami, zagięcia rogów, drobne pęknięcie przy dolnej krawędzi grzbietu, 4 niewielkie otwory [ślady po zapięciu], oprawa jak i wyklejki po drobnych naprawach